Lúa rẫy/nương được trồng trong điều kiện môi trường/đất hiếu khí và có khả năng chống chịu với điều kiện khô hạn. Tuy nhiên, cơ sở di truyền của tính trạng thích nghi điều kiện khô hạn và hiếu khí này vẫn chưa được hiểu rõ ràng, vì vậy có thể ảnh hưởng đến việc tận dụng biến dị gen/di truyền của nguyên vật liệu này trong chọn tạo giống lúa. 

Việc kết hợp tính dị hợp và đồng hợp di truyền có hai lợi ích chính: kiểm soát bệnh và duy trì chất lượng thu hoạch. Sử dụng kết hợp nhiều dòng kháng đơn gen tương đồng về di truyền (multilines: ký hiệu ML) có tiềm năng đáp ứng hai đặc tính này. 

Thức ăn không chỉ là nguồn cung cấp năng lượng cho cơ thể mà còn chứa nhiều hoạt chất có ích cho sức khỏe con người. 

Nhóm nghiên cứu từ trường Đại học Kobe, Nhật Bản khám phá ra rằng sự đột biến trong gen qSH3 có thể ngăn chặn sự rụng hạt lúa. 

Carbohydrate là một trong những chất dinh dưỡng đa lượng ảnh hưởng nhiều nhất đến lượng đường trong máu. Cơm được làm lạnh sau khi nấu sẽ có hàm lượng carbohydrate dễ tiêu hóa giảm vì tạo ra tinh bột kháng.

Khô hạn ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất lúa. Lúa hoang được biết đến là nguồn nguyên vật liệu chứa nhiều gen quý hiếm chống chịu với stress sinh học và phi sinh học. Tuy nhiên, cloning và lập bản đồ QTL gen chống chịu từ lúa hoang ít được khai thác trong chương trình chọn tạo giống. Lúa hoang Oryza longistaminata có nguồn gốc từ Châu Phi được xem như tổ tiên của lúa trồng hiện tại, có chứa nhiều tính trạng tốt như nhụy dài, bao phấn lớn và có khả năng chống chịu cao với stress sinh học và phi sinh học, đặc biệt chống chịu khô hạn và kháng bệnh bạc lá. Vì vậy, khai thác hiệu quả gen quý từ lúa hoang Oryza longistaminata sẽ có ích cho sản xuất lúa bền vững trong điều kiện khí hậu đang thay đổi nhanh chóng và khó lường.

Có một lý thuyết đang tồn tại về mối tương tác cùng có lợi trong số côn trùng động vật ăn cỏ, tuy nhiên vẫn chưa có chứng cứ cụ thể nào để chứng minh lý thuyết này.

     Xử lý đột biến có thể tạo ra alen/gen kháng mới không tồn tại trong nguồn gen tự nhiên và có thể tạo ra tính kháng mong muốn mà không làm thay đổi di truyền không ước muốn. Chiến lược chung để tạo ra giống kháng bền vững với bệnh đạo ôn là nhận dạng ra alen/gen kháng mới từ nguồn gen tự nhiên hoặc từ xử lý đột biến, sau đó chuyển hoặc chồng gen kháng vào giống lúa dựa trên chỉ thị phân tử. Hiện tại ít nhất 118 gen kháng và 350 QTLs cho kháng bệnh đạo ôn trên lúa được nhận dạng và  khoảng 30 gen kháng R được clone. Hầu hết gen/QTLs bắt nguồn từ giống lúa được trồng phổ biến, chỉ có 4% bắt nguồn từ loài lúa hoang.

Trong 10-20 năm qua, sản lượng lúa ở Ấn Độ có xu hướng giảm trong nhiều khu vực trồng lúa mặc dù số lượng phân đạm được sử dụng nhiều hơn do sự thất thoát và gây ô nhiễm môi trường hơn. Thử thách đối với người trồng lúa Ấn Độ bây giờ là làm sao để gia tăng sản lượng trong khi vẫn duy trì độ phì nhiêu của đất để đảm bảo năng suất lúa trong cách thức hiệu quả và kinh tế nhất.

Ước đoán xu hướng di truyền dựa trên dữ liệu thu thập trước đó là yếu tố quan trọng để khảo sát và theo dõi việc sự thành công của một chương trình chọn giống, xem xét nó như là một sự chỉ dẫn cho việc hoạch định mục tiêu và chiến lược chọn giống, phục vụ cho việc cải tiến di truyền giống lúa trong tương lai.