Việc kết hợp tính dị hợp và đồng hợp di truyền có hai lợi ích chính: kiểm soát bệnh và duy trì chất lượng thu hoạch. Sử dụng kết hợp nhiều dòng kháng đơn gen tương đồng về di truyền (multilines: ký hiệu ML) có tiềm năng đáp ứng hai đặc tính này. TS. Ishikawa và cộng sự ở Viện nghiên cứu nông nghiệp Niigata, Nhật Bản đã miêu tả phương pháp quản lý đạo ôn trên lúa hiệu quả bằng cách dựa trên kết hợp trồng và luân phiên trồng dòng lúa đơn gen kháng đạo ôn khác nhau. Công trình nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí uy tín Scientific Reports, 2022. Giống lúa chất lượng cao được trồng phổ biến ở Nhật Koshihikari nhiễm đạo ôn được chọn tạo thành 7 dòng lúa Koshihikari kháng đạo ôn bằng phương pháp lai hồi giao trong 3 năm với 7 dòng/giống lúa đơn gen kháng đạo ôn. Thí nghiệm được trồng trên diện tích 94,000 ha từ 2005. Kết quả cho thấy, 20% đạo ôn trên lá và cổ bông được ghi nhận trong suốt giai đoạn 15 năm trồng trong thí nghiệm giai đoạn 2005-2019. Số lượng thuốc trừ sâu sử dụng giảm 2/3 sau khi sử dụng kết hợp dòng đơn kháng đạo ôn. Tác giả đề nghị sử dụng nhiều giống lúa đơn gen kháng cùng lúc và luân phiên nó sau mùa vụ sẽ là cách thức hiệu quả để kiểm soát đạo ôn ở lúa và có thể giúp hạn chế sự tiến hóa của nòi bệnh đạo ôn.

Nguồn: Hình ảnh được trích từ bài báo của TS. Ishikawa và cộng sự đăng trên tạp chí Scientific Reports (2022). a: Đường màu đỏ chỉ ra khoảng thời gian giống lúa kháng đạo ôn được sử dụng từ nằm 2005. b: lượng thuốc trừ sâu/nấm giảm 2/3 từ năm 2005-2019 so với năm 2004.

Nguồn: http://www. nature.com/articles/s41598-022-19237-x

Tài liệu tham khảo

Kouji Ishikawa, Tomohisa Kuroda, Takeshi Hori, Daisuke Iwata, Seijiro Matsuzawa, Jun Nakabayashi,  Akira Sasaki & Taketo Ashizawa. Long-term blast control in high eating quality rice using multilines. Scientific Reports 12: 14880 (2022).